O tym jak ¶wiêty Jakub pomóg³ biednym


W czasach, kiedy Choszczno nazywa³o siê jeszcze Arnswalde, za murami miasta wybudowano ko¶ció³ pod wezwaniem ¶wiêtego Jakuba. Sta³ on na szlaku pielgrzymek do Santiago de Compostella. P±tnicy, którzy pielgrzymowali do tego ¶wiêtego miejsca w Hiszpanii lub do ¼róde³ka ¶wiêtego Ottona z Bambergu, wstêpowali do niego chêtnie i powierzali Bogu swoje modlitwy. W¶ród nich by³a uboga wdowa Zofia z Suliszewa. Niedawno zmar³ jej m±¿ o imieniu Jakub, a ona pozosta³a sama z trojgiem nieletnich dzieci. Podli krewni wyrzucili ich z domu i zabrali ca³y dobytek. Razem ze swoim potomstwem nie znalaz³a nigdzie pomocy. Wierzy³a, ¿e tylko patron jej zmar³ego mê¿a – ¶wiêty Jakub wyprosi jej ³askê u Boga i jej rodzina zacznie godn± egzystencjê. Nie staæ jej by³o na wêdrówkê a¿ do Hiszpanii, wiêc odbywa³a codziennie pielgrzymki do Choszczna. Modli³a siê przy relikwiarzu ¶wiêtego. Pewnego razu, znu¿ona zasnê³a w ko¶ciele. Przy¶ni³ jej siê m±¿, który oznajmi³, ¿e ¶wiêty Jakub wys³ucha³ jej modlitw, a Zofia ma teraz powróciæ do domu. By³a noc, a droga do Suliszewa pe³na niebezpieczeñstw. Po obu jej stronach rós³ ciemny las, w którym roi³o siê od dzikich zwierz±t. Kobieta ba³a siê te¿ zbójców. Z dusz± na ramieniu postanowi³a jednak wróciæ do rodzinnej wsi. Podró¿ trwa³a kilka godzin, ¶wieci³ ksiê¿yc, a kobieta dodawa³a sobie otuchy szepc±c s³owa modlitwy. Kiedy by³a ju¿ blisko wsi, us³ysza³a zza zakrêtu têtent koñskich kopyt. Przestraszona ukry³a siê za drzewem. Zobaczy³a, ¿e to jad± rycerze. By³o ich kilkunastu. W pewnej chwili jeden z nich zauwa¿y³ sp³oszon± kobietê. Zatrzyma³ siê i zapyta³ o Jakuba – mieszkañca Suliszewa. - By³ tu jeden Jakub, ale on umar³ dwa lata temu – odrzek³a wdowa. Strapiony rycerz zapyta³ wiêc o jego rodzinê. - Pozosta³a po nim wdowa i trzech synów – doda³a Zofia. -Prowad¼ mnie wiêc do nich! - wykrzykn±³ wielmo¿a. Kobieta pos³usznie sz³a przed nim, a¿ do chatki nad jeziorem. Tam, po ¶mierci mê¿a, zamieszka³a z ich potomkami. Rycerz zorientowa³ siê,¿e to ona jest wdow± po Jakubie, a w mizernym domostwie mieszkaj± ich dzieci. Powiedzia³ jej, ¿e jest rycerzem Arno von Goltz z Korytowa i wraz z towarzyszami wraca z Santiago de Compostella. Odby³ on pielgrzymkê, bo zabi³ na wojnie innego rycerza. U grobu ¶wiêtego us³ysza³ s³owa: „Jed¼ do Jakuba z Suliszewa i pomó¿ mu. Nie zwlekaj, a wszystko zostanie Ci wybaczone”. Arno nie zna³ ¿adnego Jakuba z tej miejscowo¶ci, ale postanowi³ zastosowaæ siê do rady ¶wiêtego. Wraz z towarzyszami szybko wróci³ do ojczyzny. To, ¿e podczas ciemnej nocy pozna³ na drodze wdowê po Jakubie, uzna³ za kolejne cudowne zrz±dzenie losu. - Pan Bóg g³osem swojego ¶wiêtego nakaza³ mi, abym pomóg³ Twojemu mê¿owi. Skoro on nie ¿yje, to zaopiekujê siê wdow± po nim i ich dzieæmi – powiedzia³ zaskoczonej Zofii. Rozprawi³ siê z jej pod³ymi krewnymi, odebra³ maj±tek Jakuba i ustanowi³ roczn± rentê dla ka¿dego z ch³opców. Przysposobi³ ich do pomocy rycerzom. Wszyscy z nich, gdy osi±gnêli pe³noletno¶æ, po¿enili siê z kobietami odpowiednimi dla ich stanu, a matka ¿y³a otoczona wielkim szacunkiem w okolicy. Czêsto te¿ pielgrzymowa³a do ¶wi±tyni ¶wiêtego Jakuba w Choszcznie, aby poprzez modlitwê podziêkowaæ Opatrzno¶ci z ³askê. Arno von Goltz ufundowa³ za¶ votum za szczê¶liwie odbyt± pielgrzymkê do Hiszpanii i odpuszczenie grzechów. Ta pami±tkowa tablica znajdowa³a siê w tym ko¶ciele a¿ do najazdu Szwedów, którzy ko¶ció³ z³upili i spalili. Skradli te¿ wtedy relikwiê ¶wiêtego Jakuba. Do dzi¶ przez Choszczno pielgrzymuj± p±tnicy na czêstochowsk± Jasn± Górê. Id± zawsze pod koniec lipca. Przechodz± wtedy ulic± Wolno¶ci – tuz obok S±du Rejonowego. To w³a¶nie na fundamentach dawnej ¶wi±tyni, po latach, wybudowano ten obiekt. Noc±, gdy jasnogórscy p±tnicy odpoczywaj± w Choszcznie, mo¿na zobaczyæ dziwne postacie. Bezszelestnie wychodz± one z drzwi s±du, zstêpuj± po stopniach prowadz±cych na ulice Wolno¶ci i wsiadaj± na konie uwi±zane w pobli¿u dzisiejszej Miejskiej Biblioteki Publicznej. Je¼d¼cy i zwierzêta rozp³ywaj± siê potem w powietrzu. Za nimi idzie kobieta z trzema synami, która po chwili tak¿e znika. Wtajemniczeni wiedza, ¿e to Zofia i jej synowie pod±¿aj± drog± do Suliszewa za rycerzami, którzy wrócili w³a¶nie z pielgrzymki do Santiago de Compostella.

Grzegorz Kalinowski